Γιώτα Γάτση – εκπαιδεύτρια

«Ονομάζομαι Γιώτα Γάτση και εργάζομαι ως εκπαιδευτικός στην τυπική εκπαίδευση στην Θεσσαλονίκη τα τελευταία χρόνια. Είμαι απόφοιτος Γαλλικής γλώσσας και φιλολογίας, με δυο μεταπτυχιακούς τίτλους σε θέματα ταυτότητας, διαπολιτισμικότητας, διδακτικών πολυγλωσσίας και γλωσσικών πολιτικών. Η διδακτορική διατριβή μου που ολοκληρώθηκε προσφάτως εστιάζει στην πολυμεθοδολογική μελέτη εκπαιδευτικών πρακτικών για την ενδυνάμωση της ταυτότητας των παιδιών με μεταναστευτικό και προσφυγικό υπόβαθρο. Τα κύρια ερευνητικά και συγγραφικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται σε θέματα ταυτότητας και πολυγλωσσίας ιδίως παιδιών με ποικίλα γλωσσικά και πολιτισμικά φορτία.» *

Ποιο είναι το μεγαλύτερο όφελος που αποκομίσατε από τη συμμετοχή σας στο έργο «Σχολεία για όλους»;

Νιώθω ευλογημένη που είμαι κομμάτι αυτού του έργου συναντώντας ειδικούς και εκπαιδευτές που πέρα από  τις γνώσεις και την σημαντική τους εμπειρία, βάζουν ψυχή για την υιοθέτηση μια συμπεριληπτικής κουλτούρας, ως καθημερινή πρακτική στα σχολεία μας. Γοητεύομαι με αυτή τη γόνιμη συνδιαλλαγή βιωματικών και διεπιστημονικών προσεγγίσεων που εστιάζουν στο συμφέρον του κάθε παιδιού, όπου κάθε παιδί μπορεί να αποκτήσει ένα βασικό ρόλο και τη θέση στα σχολεία.

Τo πιο σημαντικό λοιπόν κομμάτι είναι οι άνθρωποι που,  έμμεσα και άμεσα, σου δίνουν έμπνευση να συνεχίζεις να δημιουργείς υλικά, εργαλεία, πρακτικές βάζοντας το δικό σου λιθαράκι ώστε τα σχολεία να έχουν ανοιχτές πόρτες για όλα τα παιδιά.

Υπήρχαν προκλήσεις κατά τη διάρκεια της υλοποίησης των εκπαιδεύσεων; Τι είδους; Πώς ανταποκριθήκατε σε αυτές;

Θεωρώ ότι πάντοτε σε κάθε επαφή, σε κάθε επιμόρφωση, σε κάθε εκπαιδευτική διαδικασία υπάρχουν προκλήσεις τις οποίες πρέπει να προσπελάσουμε με ενσυναίσθηση, με ενεργητική ακρόαση, καλό σχεδιασμό και συνέπεια απέναντι στους επιμορφούμενους.

Κάθε επιμόρφωση αποτελεί μια μοναδική εμπειρία, μια διάδραση που ο εκπαιδευτικός/ επιμορφούμενος, όπως άλλωστε και κάθε μαθητής, έχει ανάγκη να νιώσει ασφαλής, να νιώσει ότι μπορεί να εκφράσει τις δυσκολίες που τον απασχολούν αλλά και παράλληλα να νιώσει ότι παίρνει απτά εργαλεία για την προσπέλαση κάθε είδους δυσκολίας.

Πιστεύετε ότι το έργο «Σχολεία για όλους» διαφέρει από άλλα εκπαιδευτικά έργα; Αν ναι, σε τι;

Το γεγονός ότι μετά την λήξη της επιμόρφωσης το πρόγραμμά μας προσφέρει τη συνέχεια συνεργασίας με τα σχολεία για το σχεδιασμό δράσεως συμπερίληψης, νομίζω ότι αποτελεί μια πολύ σημαντική συνιστώσα. Μέσα από τις επιμορφώσεις αναδύονται και δημιουργούνται οι βάσεις μια κοινής πορείας εκπαιδευόμενων και εκπαιδευτή, επιμορφούμενων και επιμορφωτή, έτσι, κατά την διάρκεια όλης της χρονιά μπορούν να συνδιαλλαγούν αντιμετωπίζοντας κοινά τις προκλήσεις εκπαίδευσης υιοθετώντας μια ολιστική προσέγγιση καλλιεργώντας δεξιότητες δημοκρατικού πολιτισμού.

Με άλλα λόγια, η προσέγγιση του σχολείου ως όλου, μέσα από τη δυνατότητα να παρέμβουμε στους τρεις πυλώνες του σχολείου, δηλαδή και στην διδασκαλία μάθηση αλλά και στο σχολικό πολιτισμό καθώς επίσης και στο άνοιγμα συνεργασιών με την ευρύτερη κοινότητα, αποτελεί πρωτοπορία για το ελληνικό πλαίσιο φέρνοντας οφέλη όχι μόνο σε μαθητές πρόσφυγες αλλά και σε γηγενείς. Ρίχνοντας γέφυρες ανάμεσα  στους τρεις πυλώνες έχουμε την δυνατότητα να δώσουμε στους εκπαιδευτικούς μια μεθοδολογία που ξεπερνάει τα τείχη της τάξης ή ενός σχολείου.

Τι σημαίνει συμπερίληψη για εσάς;

Αποδοχή του καθενός/καθεμιάς διατηρώντας την ιδιαίτερη, υπό εξέλιξη ταυτότητα του/της συμβιώνοντας αρμονικά προκειμένου να οδηγηθούμε σε ενδυναμωμένες κοινωνίες.

Τη δύσκολη αυτή περίοδο της πανδημίας, αποτελεί στόχος το ήθος συμπερίληψης στα σχολεία να συμπεριληφθεί η ταυτότητα κάθε παιδιού ανάμεσα σε αυτά και τα παιδιά με μεταναστευτική ή προσφυγική βιογραφία. Η σχολική εμπειρία αποτελεί σταθεροποιό παράγοντα για τα παιδιά με προσφυγικό υπόβαθρο.

Τα σχολεία μπορούν να ενδυναμώσουν και να επιφέρουν αλλαγές. Οι εκπαιδευτικοί έχουμε την δύναμη. Εξάλλου τα σχολεία μας αποτελούν μικρογραφία της κοινωνίας μας. Ονειρευόμαστε κοινωνίες όπου θα μας χωράνε όλους.

Ποιο είναι το μήνυμά σας;

Όλα τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα σε ένα σχολείο για όλους, ένα σχολείο που αναγνωρίζει το δικαίωμα στην ποικιλομορφία και τον σεβασμό στην ετερότητα. Ένα σχολείο που δημιουργεί τις βάσεις μιας δημοκρατικής κοινωνίας, στο οποίο ο καθένας αλληλεπιδρά γόνιμα, αξιοποιώντας τις ιδιαίτερες δεξιότητες του, απαλλαγμένες από ρατσισμό και μισαλλοδοξία.

Οι εκπαιδευτικοί αναπτύσσοντας δημοκρατικές αξίες και στάσεις μέσα από τη διαρκή εκπαίδευση αποκτούμε την μαγική δύναμη της ενσυναίσθησης. Είναι στο χέρι μας να φέρουμε την αλλαγή και πρόοδο σε οποιοδήποτε πλαίσιο: από μια σκηνή σε ένα camp προσφύγων, μέχρι στην τάξη με τα πιο εξελιγμένα υλικοτεχνικά μέσα.

Οι μαθητές μας καθημερινά μάς μαθαίνουν να εξελισσόμαστε… οι μαθητές πρόσφυγες, μέσα από τις νέες γλώσσες και πολιτισμούς, και τη δύναμη που φέρουν, μάς δείχνουν το δρόμο να δημιουργήσουμε σχολεία ανοιχτά, για  μια κοινωνία ανοιχτή σε όλους και όλες.

* Περισσότερες πληροφορίες:
Σε συνεργασία με το ΙΕΠ, το Υπουργείο Παιδείας και άλλους οργανισμούς και Πανεπιστήμια η Γιώτα Γάτση έχει δημιουργήσει εκπαιδευτικά υλικά ψυχοκοινωνικής ενδυνάμωσης παιδιών και εφήβων με πολλαπλές καταβολές. Στην τυπική και μη τυπική εκπαίδευση έχει εργαστεί με ασυνόδευτους ανηλίκους και πολύγλωσσα παιδιά και έχει επιμορφώσει εκπαιδευτικούς και στελέχη εκπαίδευσης σε θέματα διαπολιτισμικότητας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Διετέλεσε σύμβουλος εκπαίδευσης στο Διεθνή Οργανισμό της UNICEF (Non Formal Education Consultant) σε πολλούς δήμους της Θεσσαλίας και Β. Ελλάδας όπου συνέβαλε στο σχεδιασμό δραστηριοτήτων για την συμπερίληψη (inclusion) των παιδιών με προσφυγική εμπειρία. Ιδιαίτερο πεδίο της η ίδρυση των γλωσσών καταγωγής των παιδιών προσφύγων στην Ελλάδα, τα οποία συντονίζει εθελοντικά μέχρι σήμερα. Σήμερα συνεχίζει να ασχολείται με την διδασκαλία, έρευνα, συγγραφή και εκπαίδευση εκπαιδευτικών που ασχολούνται  με παιδιά με μεταναστευτικό/προσφυγικό υπόβαθρο.