“Λέγομαι Μαρία Δημητριάδου. Είμαι δασκάλα Αγγλικών στο 3οΓΕΛ Καβάλας. Έχω εργαστεί σε όλες τις βαθμίδες της δημόσιας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τα τελευταία 25 χρόνια. Η εμπειρία μου με έχει διδάξει ότι οι μαθητές μας μπορούν, θέλουν και θα κάνουν την ουσιαστική διαφορά σε μια κοινωνία που χρειάζεται αναμόρφωση εκ βάθρων, σε όλα τα επίπεδα. Πιστεύω ότι αν υπάρχει κάτι ουσιαστικό και σημαντικό που μπορούμε να πετύχουμε ως εκπαιδευτικοί είναι να σταθούμε στο πλευρό των μαθητών μας με όλες τις δεξιότητες που μπορεί να κατέχουμε, γνωστικές, κοινωνικές και συναισθηματικής νοημοσύνης, ώστε να τους προσφέρουμε τις απαραίτητες διεξόδους για να αξιοποιήσουν πλήρως τις ικανότητες τους.”
Ποιο είναι το μεγαλύτερο όφελος που αποκομίσατε από τη συμμετοχή σας στο έργο «Σχολεία για όλους»;
Ένα δημοκρατικό και συμπεριληπτικό σχολείο μοιάζει να είναι ένας στόχος που ακόμα δεν έχει επιτευχθεί. Σε αυτό το πλαίσιο, το πρόγραμμα «Σχολεία Για Όλους» μου έμαθε ότι χρειάζεται προσπάθεια, ισχυρή πεποίθηση, συνέπεια και συνεργασία ώστε να κάνουμε τα σχολεία μας μέρη ίσων ευκαιριών για όλους ανεξάρτητα από εθνική προέλευση, θρησκεία, κοινωνική ή οικονομική κατάσταση, έμφυλη ταυτότητα ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Τα ευάλωτα μέλη μιας σχολικής κοινότητας δεν θα υφίστανται πλέον διακρίσεις και δεν θα περιθωριοποιούνται από τη στιγμή που θα λάβουμε την απόφαση να παλέψουμε ενάντια σε στερεότυπα, εμφανή και καλυμμένα, διχαστικές νοοτροπίες και πρακτικές, με την χρήση αποτελεσματικών μεθόδων κι εργαλείων δράσης. Μέσα από την συμμετοχή μου στο πρόγραμμα, είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με τους συναδέλφους μου, τους μαθητές και τους γονείς με μεταναστευτικό/προσφυγικό προφίλ, ειδικευμένους εκπαιδευτές και κοινωνικές υπηρεσίες με κοινό στόχο τη συμπερίληψη, την ανάπτυξη διαπολιτισμικής ευαισθησίας και επίγνωσης, την ανεκτικότητα και την κατανόηση. Μπορεί να έχουμε μακρύ δρόμο ακόμα μπροστά πριν φτάσουμε στο στόχο μας αλλά, μέσα από το πρόγραμμα, μας δόθηκαν κίνητρα, εμψύχωση και ουσιαστική υποστήριξη για να συνεχίσουμε να προσπαθούμε.
Πώς θα υλοποιήσετε τη γνώση που κερδίσατε μέσα στην τάξη;
Το σημαντικότερο όφελος που αποκόμισα από τη συμμετοχή μου στο πρόγραμμα «Σχολεία Για Όλους» είναι ότι μου προσφέρθηκαν εργαλεία και μέθοδοι, που όταν εφαρμόζονται με πεποίθηση και ενσυναίσθηση μπορούν πραγματικά να κάνουν τη διαφορά στις ζωές των μαθητών μας, των εκπαιδευτικών και της τοπικής κοινωνίας. Η συνεργασία και ο σχηματισμός ευρέων κοινωνικών συμμαχιών αποτελούν το κλειδί όταν στοχεύουμε στην ουσιαστική συμπερίληψη. Προκλήσεις και πιθανές δυσκολίες αντιμετωπίζονται ευκολότερα αν τις διαχειριζόμαστε με συνεργασία, ομαδική δουλειά κι ενοποιημένη δράση. Σε αυτό το πλαίσιο εμείς, ως σχολική κοινότητα, είχαμε την ευκαιρία να εργαστούμε μαζί με την εκπαιδεύτρια μας στο σχεδιασμό και την εφαρμογή αρκετών δράσεων. Συγκεκριμένα:
- Δημιουργήσαμε σχέσεις συνεργασίας ανάμεσα στο σχολείο, τους γονείς/μαθητές με μεταναστευτικό/προσφυγικό προφίλ, το Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων, σχολικά δίκτυα όπως το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, ΜΚΟ (Διάπλους / Δράση) και κοινωνικές υπηρεσίες με κοινό στόχο την συμπερίληψη και την διαπολιτισμική κατανόηση. Η διαρκής ροή πληροφοριών ανάμεσα στους συνεργάτες σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης, το οικογενειακό υπόβαθρο, τις εκπαιδευτικές ανάγκες και τις μαθησιακές δυσκολίες των μαθητών, μας έδωσε την ευκαιρία για σταθερή και αποτελεσματική συνεργασία, η οποία αξιολογούνταν και επανασχεδιαζόταν όταν αυτό κρινόταν απαραίτητο ώστε να έχει τα πλέον πρόσφορα αποτελέσματα.
- Μπορέσαμε να προσφέρουμε ίσες ευκαιρίες μάθησης και αποδοχής στους μαθητές μας από ευάλωτες ή μειονεκτούσες κοινωνικές ομάδες
- Βελτιώσαμε την ποιότητα της γλωσσικής διδασκαλίας στα Ελληνικά και στα Αγγλικά
- Αντιμετωπίσαμε ζητήματα πρακτικής φύσεως που βοήθησαν τους μετανάστες/πρόσφυγες μαθητές μας αισθανθούν καλοδεχούμενοι και αποδεκτοί, όπως με τη δημιουργία πολυγλωσσικού (Ελληνικά, Αγγλικά, Urdu, Farsi) απλοποιημένου Κανονισμού Σχολικής Μονάδας και καθοδηγητικές πινακίδες για να βοηθηθούν οι μαθητές μας στον εγκλιματισμό τους στο σχολικό κτίριο και να νιώσουν πιο οικείο το χώρο
- Σχεδιάσαμε και εφαρμόσαμε διδακτικό και μαθησιακό υλικό που επικέντρωνε στις πραγματικές ανάγκες των μαθητών στο νέο κοινωνικό και εκπαιδευτικό περιβάλλον
- Σχεδιάσαμε, οργανώσαμε και πραγματοποιήσαμε κοινές δράσεις, με τη συνεργασία προγράμματος Erasmus+ και «Σχολεία για Όλους», με τη βοήθεια και συμπαράσταση του Πανελληνίου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, στοχεύοντας στη δημιουργία ισχυρών δεσμών μέσα από την ανάπτυξη ανεκτικότητας, κατανόησης καια ποδοχής
- Μοιραστήκαμε, μέσα από διάχυση, τις δραστηριότητες μας με την τοπική κοινωνία ώστε να πετύχουμε ευρύτερες και πιο αποτελεσματικές συμμαχίες.
Πιστεύετε ότι το έργο «Σχολεία για όλους» διαφέρει από άλλα εκπαιδευτικά έργα; Αν ναι, σε τι;
Το πρόγραμμα «Σχολεία Για Όλους» ήταν μια ευχάριστη έκπληξη τόσο για μένα όσο και για τους συναδέλφους μου. Από τη στιγμή που αποφασίσαμε να συμμετέχουμε ενεργά στο πρόγραμμα είχαμε τη συνεχή και έμπρακτη υποστήριξη της επιμορφώτριας μας στην κοινή προσπάθεια να δημιουργήσουμε ένα ασφαλές, δημοκρατικό, συμπεριληπτικό σχολείο, ανοιχτό σε όλους τους μαθητές. Λάβαμε την απαραίτητη βοήθεια και καθοδήγηση ώστε να αντιμετωπίσουμε συλλογικά τις όποιες προκλήσεις ή δυσκολίες ανέκυψαν, μέσα από την καλλιέργεια κλίματος εμπιστοσύνης, συνεργατικής επίλυσης προβλημάτων, ανάπτυξης της ευαισθησίας και της δημιουργικότητας. Μάθαμε να συμβάλλουμε, ο καθένας με τις δυνατότητες του, στον κοινό στόχο που ήταν να καταφέρουμε να νιώσουν τα παιδιά πρόσφυγες/μετανάστες αποδεκτά, ίσα και ασφαλή μέσα στο σχολικό περιβάλλον.
Αυτό που θεωρώ ότι διαφοροποιεί το «Σχολεία Για Όλους» είναι ότι πραγματικά στοχεύει να δημιουργήσει σχολεία ανοιχτά σε όλα τα παιδιά, δημιουργώντας μια υποστηρικτική δομή που διασφαλίζεται από ευρείες συνεργασίες ανάμεσα σε όλος τους εμπλεκόμενους: μαθητές, εκπαιδευτικούς, γονείς, δημόσιους φορείς, εκπαιδευτικά δίκτυα, οργανώσεις, την τοπική κοινωνία. Αυτή η ολιστική προσέγγιση διασφαλίζει την επίτευξη του στόχου και ανοίγει το σχολείο στην κοινωνία, με εμπιστοσύνη, μακριά από διαχωρισμούς.
Επίσης, η συνεχής συνεργασία με ορίζοντα ακόμα και μετά το τέλος του προγράμματος αποτελεί μια ελπιδοφόρα προοπτική ότι η κοινή προσπάθεια θα έχει συνέπεια και μέλλον.
Τι σημαίνει συμπερίληψη για εσάς;
Συμπερίληψη, για μένα, σημαίνει αποδοχή, δημιουργία ενός δίκαιου, ισόνομου μαθησιακού περιβάλλοντος που προσφέρει ίση πρόσβαση, ευκαιρίες και πόρους σε όλους τους μαθητές ανεξάρτητα από καταγωγή ή υπόβαθρο. Σημαίνει ενεργή προώθηση της διαπολιτισμικής κατανόησης και ποικιλομορφίας. Πάνω απ’ όλα, σημαίνει ουσιαστικό καλωσόρισμα σε παιδιά που στερήθηκαν το βασικό τους δικαίωμα στην εκπαίδευση και την ατομική ευδοκίμηση.
Ποιο είναι το μήνυμά σας;
Ο John Donne έγραψε, από το 17ο αιώνα, ότι «Κανένας άνθρωπος δεν είναι ένα νησί». Οι άνθρωποι, όποια καταγωγή, υπόβαθρο ή κοινωνική υπόσταση κι αν έχουν, είναι και πρέπει να είναι διασυνδεδεμένοι. Γινόμαστε καλύτερα ανθρώπινα όντα όταν αποδεχόμαστε, κατανοούμε, συναισθανόμαστε, ζούμε ο ένας στο πλευρό του άλλου. Κι αν εμείς, ως δάσκαλοι, έχουμε να προσφέρουμε κάτι ουσιαστικό στους μαθητές μας, είναι να τους δείξουμε το δρόμο για να χτίσουν δίκαιες κοινωνίες, με ισότητα, πολιτισμική ανεκτικότητα, απαλλαγμένες από διαχωρισμούς και κάθε είδους στερεότυπα. Αυτό το οφείλουμε στους μαθητές μας…
* Περισσότερες πληροφορίες
Η Μαρία Δημητριάδου υλοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, που επικεντρώνονται στα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τη συμπερίληψη, τις ίσες ευκαιρίες και την πολυπολιτισμική αποδοχή για περισσότερα από 15 χρόνια. Έχει εργαστεί με εκπαιδευτικούς από σχολεία της Ευρώπης σε συνεργατικές δράσεις προγραμμάτων όπως Erasmus+ (προγενέστερα Comenius)ΚΑ1, ΚΑ2 καιe-Twinning με στόχο την προστασία του αναφαίρετου δικαιώματος στην εκπαίδευση, την καταπολέμηση του κοινωνικού διαχωρισμού, την έμφυλη ισότητα και την συμπερίληψη των προσφύγων. Υποστηρίζει ενεργά τη βιωματική μάθηση για τους μαθητές της και είναι υπεύθυνη της Θεατρικής Ομάδας του 3ουΓΕΛ Καβάλας. Έχει στηρίξει τους μαθητές της στο ανέβασμα πολλών μαθητικών παραστάσεων όπως:
- «Η Βρωμιά» (Robert Schneider) με επίκεντρο τη ζωή των μεταναστών σε εχθρικά, προκατειλημμένα κοινωνικά περιβάλλοντα,
- «Μονόλογοι του Αιγαίου» που βασίζονται σε ιστορίες/μαρτυρίες ασυνόδευτων προσφυγόπουλων (όπως έχουν καταγραφεί από το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση με συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για του πρόσφυγες),
- “Himmelweg – Ο δρόμος για τον Ουρανό” (Huan Mayorka), που επικεντρώνει στο Ολοκαύτωμα και την εξάλειψη της ανθρωπιάς με την επικράτηση του ναζισμού.
Παραμένει δια βίου μαθήτρια, υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινωνικής δικαιοσύνης.